Në ditët e sotme gjithnjë e më shumë vihen re përçudnime gjuhësore dhe kryesisht në gjuhën e folur dhe mjerisht kjo gjë vihet re më shumë në medjat elektronike kryesisht nga gazetarët televizivë, por edhe nga të ftuarit e tyre VIP që, në konceptin tim, duhet të jenë model i të shprehurit shqip. Nuk them se të gjithë ata që dalin në ekranët televizive shprehen me mjaft mangësi dhe probleme gjuhësore, por shumë prej tyre e bëjnë, ama, dhe këtë gjë e bëjnë në drejtime të ndryshme që mua herëpashere më kanë ngacmuar shijet e mia gjuhësore dhe më kanë shtyrë të paraqes vërejtjet e mia. Kësaj radhe më tërhoqi vëmendjen time shprehja e një të ftuari VIP në televizionin news 24 të datës 4 nëntor 2017. Përsonit në fjalë për arsye etike nuk dua t’ia them emrin këtu, por dua të them që ishte deputet i kuvendit të Shqipërisë dhe dikurë me poste ministrore në qeveritë e së kaluarës. Duke folur për jetën e tij personale dhe familjare, ai shprehet kështu: Ajo(gruaja) është më e vogël se mua.
Po ta vëmë re shprehjen e tij kemi dy gabime gjuhësore në të shprehur. Njëri është kuptimor dhe tjetri gramatikor. Këtu nga kjo bisedë unë shkëputa veç këtë shprehje që ma vrau veshin dhe më la shije jo të bukur, por po analizoj këto dy dukuri të gabuara që mund t’i paraqes më poshtë:
- Gabimi kuptimor: Kur thuhet: “është më e vogël se unë (mua në rastin konkret)” duhet të kemi parasysh se më e vogël, më e madhe përmbushin kuptimin e madhësisë dimensionale dhe peshore, por aty është përdorur jo në këtë kontekst, por në sensin e moshës. Pra është e gabuar të thuhet: Gruaja është më e vogël se unë. Sigurisht, gruaja në trup mund të jetë edhe më e vogël se burri i saj. Them mund të jetë, pasi ka raste që mund të jetë edhe më e madhe në trup dhe kjo nuk ka të bëjë, ama, me moshën e saj, pasi mund të jetë më e madhe në trup, por më e re në moshë. Kështu që dikush që e ka gruan më të madhe në trup se vetën e tij nuk mundet të thotë se e ka gruan më të vogël se ai për të treguar moshën e saj. Por, gjithashtu, askush nuk duhet ta thotë kështu për moshën. Duhet të thotë: më të re, apo më të moshuar, për më saktë.
- Gabimi gramatikor: Kur përsoni në fjalë thotë: Gruaja ime është më e vogël se mua, vëmë re se përemri vetor unë është përdorur në rasën dhanore dhe jo në emërore e cila në këtë rast merr pyetjen: Më e madhe se Kush? Përgjigjja nuk mund të ishte se mua, por se unë. Pra siç shihet ka mospërputhje rasore dhe kjo bie në sy mjaft dukshëm. Shih në fund tabelën e lakimit të përemrave unë; ti.
Për ta analizuar më tej këtë dukuri gjuhësore mund të them se kjo gjë nuk përfshin vetëm vetën e parë njëjës unë, por edhe atë të vetës së dytë njëjës ti. Këtu mund të sjell një shembull ku mund të ketë shprehje të gabuar:
A ka ndonjë që doli më mirë se ty në mësime?
Siç shihet edhe këtu është përdorur në mënyrë të gabuar forma rasore dhanore për rasën emërore, pasi pyetja që duhej të ishte drejtuar: A ka ndonjë që doli më mirë(se kush?), sigurisht që përemri duhej të përgjigjet për rasën emërore dhe jo dhanore. Pra ti dhe jo ty.
Dukuri e gabuar vihet re edhe në rastin e drejtimit(vendit) të përdorur edhe me parafjalët nga; te; tek.
Agimi mbrëmë ishte për darkë tek unë.
Siç shihet këtu nuk ka asnjë gabim, por në se dikush mund të shprehej:
Agimi mbrëmë ishte për darkë tek mua, sigurisht që do të ishte e gabuar, pasi pyetja do të ishte: Tek kush ishte për darkë mbrëmë Agimi? Përgjigjja: tek unë dhe jo tek mua. Po kështu e gabuar do të ishte shprehja:
Nga ty nuk e prisja këtë përgjigje.
Duhet pasur parasysh se parafjalët e lartpërmendura nga; te; tek, janë parafjalë që shoqërojnë rasën emërore.
Gjithashtu, shpesh gjenden edhe rastet e përdorimit të gabuar të rasës dhanore në vend të rasës rrjedhore:
Prej mua nuk do të marrësh përgjigje tjetër.
Edhe këtu shprehja është e gabuar pasi duhej:
Prej meje nuk do të……
Por edhe po të thoshim:
Nga mua nuk do të marrësh përgjigje tjetër.
Gjithnjë është e gabuar, pasi duhej:
Nga unë(ose prej meje) nuk do të marrësh përgjigje tjetër.
Pra gjithnjë rasa dhanore përdoret vend e pa vend, ose në vend të rasës emërore, ose në vend të rasës rrjedhore. Për secilin rast të sjellë në vetën e parë njëjës fare lehtë mund të japim shembuj edhe për vetën e dytë njëjës dhe lexuesi mund t’i nënkuptojë shembujt analitikë.
Për ta konceptuar më saktë thelbin e këtij shkrimi këtu më poshtë po paraqes tabelën e lakimit të këtyre përemrave:
Emërore: unë; veta e parë ti veta e dytë | pyetja kush?
Gjinore: (s’ka) -//- (s’ka) -//- | -//- nuk ekziston
Dhanore: mua (më)-//- ty(të) -//- | -//- kujt?
Kallzore: mua(më) -//- ty(të) -//- | -//- kë?
Rrjedhore: meje -//- teje -//- | -//- prej kujt?
I am very happy to read this. This is the kind of manual that needs to be given and not the
accidental misinformation that’s at the other blogs. Appreciate your sharing this best
doc.
PëlqejeniPëlqejeni
As I website possessor I believe the content material here
is rattling excellent , appreciate it for your hard work.
You should keep it up forever! Good Luck.
PëlqejeniPëlqejeni
Thank you for sharing excellent informations.
Your site is so cool. I am impressed by the details that you’ve on this
blog. It reveals how nicely you perceive this subject.
Bookmarked this website page, will come back for more articles.
You, my friend, ROCK! I found just the information I already searched all over the place and simply could not come across.
What an ideal website.
PëlqejeniPëlqejeni
This article ρrovides clear idea for the new ⲣeople of blߋgɡing, that
really hߋw to do blоցging.
PëlqejeniPëlqejeni
I like your post! I read your blog site fairly
often, and you are always coming up with some decent staff.
I shared this post on my Twitter, and my followers liked it!
Keep up the good work.
PëlqejeniPëlqejeni
Greɑt! Thanks ɑ lot for this information!
PëlqejeniPëlqejeni
Youг approach is quite special compaгing to other folks I’vｅ
browsed through. Thanks a lot for sharіng when you have got the tіmе, suppose I am just going to take notes from thіs p᧐st.
PëlqejeniPëlqejeni
Your style is truly сreative іn contrast to other folks I’ve reaɗ articlеs frߋm.
Thank yoᥙ for pοsting when you’ve got the time, reckon I am just g᧐ing to save this.
PëlqejeniPëlqejeni
Вrilliant post. I shared youｒ website on my Facebook.
Hopefully my fans wіll love your articles as well. Keeρ up the good ѡork.
PëlqejeniPëlqejeni
I delight in, result in I discovered exactly what I was having a look for.
You’ve ended my 4 day lengthy hunt! God Bless you man. Have a nice day.
Bye
PëlqejeniPëlqejeni
That is really fascinating, You are an overly skilled blogger.
I’ve joined your feed and look ahead to in the hunt for more of your excellent post.
Also, I’ve shared your site in my social networks
PëlqejeniPëlqejeni
It’s hard to finmd experienced people for this topic, however, you sound like
you know what you’re talking about! Thanks
PëlqejeniPëlqejeni
Hi! I’ve been reading your website for a while now and finally got the bravery
to go ahead and give you a shout out from Atascocita Texas!
Just wanted to mention keep up the great job!
PëlqejeniPëlqejeni
Hey there, I think your blog might be having browser compatibility issues.
When I look at your website in Safari, it looks fine but when opening in Internet Explorer, it has some overlapping.
I just wanted to give you a quick heads up! Other then that,
superb blog!
PëlqejeniPëlqejeni
Нave you ever considered about adding a little bit more than just your articles?
I mеan, what you saʏ is іmportant and all.
But imagine if yοu added some great ɡraphicѕ or viԁeo cliрs to give
yⲟur posts more, “pop”! Your cοntent is excеllent but with images and clips, this
site coulɗ undeniably be one of tһe best in its field.
Excellent blog!
PëlqejeniPëlqejeni
Do you mind if I quote a couple of your posts as long as I provide credit and sources back to your site?
My blog site is in the exact same area of interest as
yours and my visitors would genuinely benefit from some of the information you
present here. Please let me know if this alright with you.
Cheers!
PëlqejeniPëlqejeni
Wonderful, what a weblog it is! This web site provides helpful information to us, keep it up.
PëlqejeniPëlqejeni
WOW just what I was searching for. Came here by searching for
website
PëlqejeniPëlqejeni
Very nice post. I just stumbled upon your blog and wished to say that I
have really enjoyed browsing your blog posts.
After all I’ll be subscribing to your feed and
I hope you write again very soon!
PëlqejeniPëlqejeni
Heya i am for the primary time here. I found this board and I find It
truly helpful & it helped me out much. I hope to provide
one thing again and aid others like you helped me.
PëlqejeniPëlqejeni
Good respond in return of this question with solid arguments and telling all regarding that.
PëlqejeniPëlqejeni
Its like you learn my mind! You appear to grasp a lot about this, such as you wrote the guide in it or something.
I think that you just could do with some percent to pressure the message home
a bit, however instead of that, that is wonderful blog.
A fantastic read. I’ll definitely be back.
PëlqejeniPëlqejeni
Right here is the right site for everyone
who wishes to find out about this topic.
You understand so much its almost tough to argue with you (not that I really would want to…HaHa).
You certainly put a fresh spin on a subject that’s been discussed for decades.
Excellent stuff, just wonderful!
PëlqejeniPëlqejeni
Aw, this was an extremely good post. Finding the time and actual effort to create a
top notch article… but what can I say… I procrastinate a whole lot and never manage to get nearly anything done.
PëlqejeniPëlqejeni
Excellent article. Keep posting such kind of info on your blog.
Im really impressed by it.
Hey there, You’ve performed a fantastic job.
I will definitely digg it and in my opinion recommend
to my friends. I am confident they’ll be benefited from this website.
PëlqejeniPëlqejeni
Very nice post. I certainly love this website. Stick with it!
PëlqejeniPëlqejeni
Hmm it appears like your blog ate my first
comment (it was super long) so I guess I’ll just sum it up what I submitted and say, I’m thoroughly enjoying your
blog. I too am an aspiring blog blogger but I’m still new to everything.
Do you have any suggestions for first-time blog writers?
I’d definitely appreciate it.
PëlqejeniPëlqejeni
Magnificent goods from you, man. I have understand your stuff prior to and you’re
simply extremely magnificent. I really like what you have acquired here, really like
what you’re stating and the way wherein you say it.
You are making it entertaining and you still take
care of to stay it sensible. I cant wait to read much more from
you. That is really a tremendous site.
PëlqejeniPëlqejeni
An intriguing discussion is worth comment. I believe that you ought
to publish more on this topic, it may not be
a taboo subject but usually folks don’t speak about these issues.
To the next! Cheers!!
PëlqejeniPëlqejeni
Its such as you learn my mind! You appear to know so
much about this, like you wrote the e book in it or something.
I feel that you simply can do with a few % to force the message home a bit, however other than that, that is excellent blog.
A great read. I’ll certainly be back.
PëlqejeniPëlqejeni
Pretty! This has been an incredibly wonderful post.
Thank you for supplying this info.
PëlqejeniPëlqejeni
I got this web site from my buddy who informed me on the topic of this
website and at the moment this time I am visiting this website and reading very informative articles or reviews here.
PëlqejeniPëlqejeni
Hi, i read your blog from time to time and i own a similar one
and i was just wondering if you get a lot of spam remarks?
If so how do you reduce it, any plugin or anything you can recommend?
I get so much lately it’s driving me mad so any help is very much appreciated.
PëlqejeniPëlqejeni
Fantastic post but I was wondering if you could write a litte more on this subject?
I’d be very grateful if you could elaborate a little bit further.
Many thanks!
PëlqejeniPëlqejeni
Excellent way of explaining, and good paragraph to obtain information on the
topic of my presentation subject, which i am going to
convey in institution of higher education.
PëlqejeniPëlqejeni
It’s remarkable designed for me to have a website, which is useful in support of my
know-how. thanks admin
PëlqejeniPëlqejeni
What’s up colleagues, how is the whole thing, and what you want to say regarding this article,
in my view its genuinely amazing designed for me.
PëlqejeniPëlqejeni
Thanks very interesting blog!
PëlqejeniPëlqejeni
What i do not realize is in truth how you are not actually a lot more smartly-liked than you may
be now. You are very intelligent. You know thus considerably on the subject of
this matter, produced me individually believe it from numerous
numerous angles. Its like women and men aren’t involved except it’s one thing to do with Lady gaga!
Your individual stuffs outstanding. Always take care of it up!
PëlqejeniPëlqejeni
I would like to thank you for the efforts you have put in penning this site.
I’m hoping to check out the same high-grade blog
posts from you in the future as well. In fact, your creative writing abilities has motivated
me to get my own site now 😉
PëlqejeniPëlqejeni
Hello there, I found your website via Google even as searching for a
similar topic, your website came up, it looks great.
I’ve bookmarked it in my google bookmarks.
Hi there, just changed into aware of your weblog through Google,
and located that it is truly informative. I am going to watch out for brussels.
I’ll be grateful if you continue this in future. Numerous other folks might be
benefited from your writing. Cheers!
PëlqejeniPëlqejeni
I’m no longer positive where you’re getting your info,
but great topic. I must spend a while learning
more or figuring out more. Thanks for excellent information I used to
be on the lookout for this information for my mission.
PëlqejeniPëlqejeni
Greetings! Very useful advice in this particular article!
It’s the little changes that produce the biggest changes.
Thanks for sharing!
PëlqejeniPëlqejeni
My partner and I absolutely love your blog and find a lot of your post’s to be exactly what I’m looking for.
Do you offer guest writers to write content in your case?
I wouldn’t mind composing a post or elaborating on a lot of the subjects you write related to
here. Again, awesome web log!
PëlqejeniPëlqejeni
This article is genuinely a nice one it helps new net viewers, who are wishing for blogging.
PëlqejeniPëlqejeni
It’s a shame you don’t have a donate button! I’d most certainly donate to this brilliant blog!
I suppose for now i’ll settle for book-marking and adding your RSS feed to
my Google account. I look forward to new updates and will share this website with my Facebook group.
Talk soon!
PëlqejeniPëlqejeni
Hello, its fastidious article on the topic of media print, we all know media is a great source of data.
PëlqejeniPëlqejeni
This website was… how do I say it? Relevant!!
Finally I’ve found something that helped me. Thanks a lot!
PëlqejeniPëlqejeni
Hmm it looks like your site ate my first comment (it was super long) so I guess I’ll just sum it up what I wrote and say, I’m thoroughly enjoying your blog.
I too am an aspiring blog writer but I’m still new to the whole
thing. Do you have any suggestions for novice blog
writers? I’d certainly appreciate it.
PëlqejeniPëlqejeni
What’s up, just wanted to tell you, I loved this post.
It was funny. Keep on posting!
PëlqejeniPëlqejeni